Geeft de geelkleuring te wijten aan een interactie tussen clioquinol (Vioform) en ZnO aanleiding tot een activiteitsvermindering ? Deze gele kleur merkte ik op bij de clioquinol waterpasta van het TMF.

De onverenigbaarheid tussen clioquinol (CL) en ZnO is reeds geruime tijd gekend. Een soort ioneninteractie treedt op tussen ZnO en CL

Het ontstaan van de geelkleuring verloopt met een verschillende snelheid volgens de gebruikte bereidingswijze. Voegt men CL toe aan een in voorraad zijnde ZnO schudmixtuur dan wordt de aanvankelijk witte suspensie geleidelijk aan geel. Mengt men CL bij de poederbestanddelen gedurende de bereiding van de schudmixtuur dan wordt, na toevoegen van water, de suspensie onmiddellijk geel. Deze reactie zou ook optreden wanneer CL toegevoegd wordt aan een suspensie van ZnO in olijfolie.

De verkleuring kan worden vermeden door ZnO te vervangen door TiO₂. De verschillende wijze van reageren tussen TiO₂ en ZnO kan ondermeer worden afgeleid uit de verschillende plaats van Ti en Zn in de tabel van Mendeljev en ondermeer ook uit hun verschillende oplosbaarheid in verdunde zuren waarbij ZnO oplosbaar is in verdunde zuren en TiO₂ niet.

Ondanks de geelkleuring blijft de activiteit van CL behouden, zoals blijkt uit onderstaande literatuurreferentie.

Topical antimicrobial therapy: the efficacy of clioquinol- and zinc oxide preparations Fortschritte der Medizin; VOL: 100 (26); p. 1265-7, 1982

Clioquinol- and zinc oxide preparations were tested in vitro in order to investigate their bactericidal and bacteriostatic efficacy against strains of staphylococcus aureus, E. coli, pseudomonas as well as against the fungi candida albicans and trichophyton rubrum. The results show that there was both a bacteriostatic and a bacteriocidal effect of clioquinol except against pseudomonas. In spite of some suggestions in the literature our results confirm that the efficacy of clioquinol is not impaired if combined with zinc oxide. The use of this well tolerated preparation is recommended in the treatment of infectious dermatoses even today.

Een vergelijking tussen de antimicrobiële activiteit van ZnO en TiO₂ preparaten met CL kon in de literatuur niet worden gevonden.