Verdringingsfactoren

Bij het maken van suppo’s wordt een farmacon verwerkt in een zetpilbasis en neemt daar een bepaald volume in. De verdringingsfactor f is de hoeveelheid zetpilmassa dat verdrongen wordt door 1 g farmacon. Deze factor kan ook gedefinieerd worden als de verhouding tussen de densiteit van de suppobasis tov de densiteit van het geneesmiddel. Met behulp van deze verdringingsfactor kan er berekend worden hoeveel zetpilbasis er moet afgewogen worden met behulp van volgende formule:

M= N * (Mm – F*A)

met M = vereiste hoeveelheid zetpilbasis

N = aantal te bereiden suppo’s
Mm = ijkmassa van de vorm

F = verdringingsfactor van farmacon

A = massa van farmacon per zetpil

De verdringingsfactor van een farmacon kan experimenteel bepaald worden, maar is van de meeste vaste stoffen 0.65 in adeps solidus en 0.85 in een magrocolbasis . Vloeistoffen hebben vaak een verdringingsfactor van ongeveer 1. De bijlage geeft een lijst van veelgebruikte stoffen en hun verdringingsfactoren.

Tabel. Verdringingsfactoren in Adeps Solidus.

Farmacon	Verdringingsfactor
acetylsalicylzuur (180)	0.65
aminofenazon	0.77
aminofyline	0.88
barbital	0.79
barbital natrium	0.63
atropinesulfaat	0.65
benzocaïne	0.80
bisacodyl	0.65
bismutverbindingen	0.3
bismutoxyjodogallaat	0.27
bismutsubcarbonaat	0.39
bismutsubgallaat	0.36
bismutsubnitraat	0.32
bithiol	0.89
boorzuur	0.63
chloorpromazinehydrochloride	0.65
chloralhydraat	0.66
cocaïne HCl	0.74
codeïnefosfaat	0.80
codeïnefosfaat-hemihydraat (90)	0.65
coffeïne	0.60/ 0.74 /0.67
colloïdaal siliciumdioxide	0.65
cyclizinehydrochloride	0.70
diclofenac natrium	0.64
difenhydraminehydrochloride	0.82
dionine	0.71
ergotaminetartraat	0.65
fenacetine	0.80
fenobarbital	0.82
fenobarbital natrium	0.69
fenylbutazon	0.82
glycerol	0.76
guaifenesine	0.67
hamamelis, vloeibaar extract	0.87
hydrocortisonacetaat	0.73
ibuprofen	0.90
indometacine	0.68
kaliumjodide	0.31
kamfer	1.45
kinine HCl	0.80
lactose	0.50
lactose-monohydraat (180)	0.60
lecithine (soya)	0.90
lidocaïne	1.0
lidocaïne HCl	0.81
looizuur	1.10
melkzuur	0.79
menthol	1.48
mesalazine	0.55
metamisol natrium	0.70
metoclopramide HCl	0.74
morfinehydrochloride	0.65 /0.83
opium, droog extract	0.81
opiumpoeder	0.75
papaverine HCl	0.89 /0.72
papaverine	0.73
paracetamol (45)	0.65/0.72
perubalsem	0.81
pethidinehydrochloride	0.65
procaïne	0.78
progesteron	0.85
promethazine HCl	0.77
resorcinol	0.70
ricinusolie	1.00
salicylzuur	0.69
salol	0.69
sulfacetamide	0.59
sulfadiazine	0.61
sulfanilamide	0.60
sulfathiazol	0.64
theobromine	0.62
theofylline	0.59
thiazinamiummethylsulfaat	0.65
valproïnezuur	1.0
walschot	0.97
wijnsteenzuur	0.65
witte was	0.97
zinkoxide	0.25/ 0.20 /0.16