Isopropylalcohol ( isopropanol) toevoegen aan ethanol voor bactericide en viricide gel; waarom ?

Ethanol (ook isopropanol) is bactericide bij een concentratie tussen 60 - 90 vol% in water. Een concentratie van 70vol% is bactericide in 1-2 minuten bij 30°C en wordt algemeen aangenomen als optimaal voor gebruik als antisepticum op een gave huid bvb vóór een injectie of een bloedafname. Structuurproteïnen (keratine) van menselijke huidcellen zijn taai en onoplosbaar en worden niet aangetast door alcohol. In open wonden echter ontstaat de typische sensatie van brandende pijn door de denaturerende werking op minder inerte lichaamseiwitten.

Beneden 50% verdwijnen de bactericide eigenschappen snel en is ethanol enkel bacteriostatisch.

Ethanol 70% is effectief tegen een breed gamma van bacteriën, heeft ook een fungicide en virucide activiteit. Het is niet werkzaam tegen bacteriënsporen noch tegen schimmelsporen. Ook de virucide activiteit is slechts gedeeltelijk. De meeste niet-enveloppevirussen (vb hepatitis A) worden in het beste geval gedeeltelijk aangetast. Enveloppevirussen (o.a. HIV, hepatitis B en C) zijn wel efficiënt te inactiveren, maar daartoe worden hogere concentratiemengsels aangeraden bvb 80% ethanol + 5% isopropanol. Die betere werking tegen enveloppevirussen wordt verklaard door de aanwezigheid van vetten in de enveloppe, waardoor die kwetsbaarder zijn voor het vetoplossend vermogen van alcohol.

secundum Q-box